بی‌شک تا به حال درباره بادگیرها و بناهای تاریخی این شهر کویری شنیده‌اید. جذابیت‌های گردشگری یزد هر ساله مسافران داخلی و خارجی زیادی را به سوی این مقصد خارق‌العاده می‌کشانند. یزد برای علاقه‌مندان به کویرگردی، بناهای خشتی، روستاهای تاریخی، معماری اصیل ایرانی، جاذبه‌های مذهبی، صنایع‌دستی، غذاهای سنتی و شیرینی‌های خوشمزه یکی از برترین قطب‌های گردشگری است. اگر قصد دارید برای تجربه جذاب‌ترین اتفاقات گردشگری به یزد سفر کنید، با ما دراین مقاله همراه باشید تا با این شهر زیبا و دیدنی از ابعاد مختلف آشنا شوید.
فهرست مطالب
یزد کجاست؟
با بررسی تاریخچه یزد متوجه خواهید شد که پیدایش این شهر به هزاره سوم پیش از میلاد مربوط است. با وجود این پیشینه طولانی طبیعی است که چرا نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، جاذبه‌های گردشگری بیشتری دارد. این شهر کویری کسب مقام اولین شهر ایرانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو و دومین شهر تاریخی جهان را در کارنامه افتخارات خود دارد.
اگر بخواهیم به طور دقیق بگوییم یزد کجاست، باید بگوییم شهری در مرکز ایران است که از سمت شمال با میبد و اشکذر، از سمت شرق با بافق و اردکان، از سمت جنوب با ابرکوه، تفت و مهریز و از سمت غرب با اصفهان احاطه شده است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم را بخوانید. این منطقه با وسعت حدود ۷۲۱۵۶ کیلومتر مربع دارای جمعیت ۵۲۹ هزار و ۶۷۳ نفر است. مردمان آن با زبان فارسی و لهجه شیرین یزدی حرف می‌زنند. یزد از آن دسته شهرهایی است که اقلیت‌های دینی گوناگون از جمله مسلمانان، یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان در کنار هم زندگی می‌کنند. البته بیشتر جمعیت یزد مسلمان و شیعه هستند.
یکی از بارزترین مشخصات شهر یزد، معماری متفاوت بناهای تاریخی و خانه‌های خشتی آن است که از اقلیم گرم و خشک این منطقه ناشی می‌شود. در این سرزمین بی آب و علف چیزی که بیشتر از همه باعث شگفتی گردشگران می‌شود، ییلاقات سرسبز و دامنه‌های زیبای آن است. کلانشهر یزد به شهر بادگیرها، شهر دوچرخه‌ها، شهر حسینیه ایران، دارالعباده، قطب پزشکی ایران، شهر قنات و شهر قنوت و قناعت شهرت دارد.
آب‌وهوای شهر یزد
شهر یزد دارای اقلیم گرم و خشک است که تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی و نزدیکی آن به کویر است. این منطقه از بارش باران بهره اندکی می‌برد و تبخیر در آنجا شدید است. بنابراین با توجه به این موارد، آب‌وهوای یزد در بهار، مطبوع و دلپذیر است؛ هر چند که گرما زود به سراغ آن می‌آید. اما امان از تابستان‌های آن که بسیار گرم و آزاردهنده هستند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله جاهای دیدنی قشم را بخوانید.
در فصل پاییز آب‌وهوای یزد رو به خنکی می‌رود. همه چیز در این ایام حال‌وهوای خوش دارد. با شروع فصل زمستان از دمای هوا به شدت کاسته می‌شود. در ماه بهمن سرمای یزد به اوج خود می‌رسد و بعد از آن کم‌کم هوا رو به گرمی می‌رود.
بررسی بهترین فصل سفر به یزد
در بخش قبلی در مورد آب‌وهوای یزد صحبت کردیم. اگر تحمل گرمای طاقت فرسای فصل تابستان و سرمای سوزناک زمستان را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم در این دو فصل به یزد سفر نکنید. البته ناگفته نماند که در این ایام شهر یزد خالی از مسافر است. بنابراین برای افرادی که حوصله شلوغی را ندارند، بهترین فرصت برای گشت‌وگذار در دل پس کوچه‌های خشتی یزد و لذت از تماشای جاذبه‌های تاریخی آن است.
سفر به یزد در فصل بهار خواهان زیادی دارد. زیرا خبری از گرمای سوزان تابستان نیست. قطعاٌ نسیم ملایم بهاری و استشمام بوی گل و شکوفه در این فصل هر کسی را برای سفر به شهر بادگیرها ذوق‌زده می‌کند. تعداد گردشگران یزد در تعطیلات نوروز به بالاترین حد خود می‌رسد و این مسئله باعث افزایش هزینه‌های سفر می‌شود. از طرفی پیدا کردن اقامتگاه مناسب در ایام پرمسافر نیز کمی سخت است. البته با وجود اتاقک و پیشنهادهای بسیار آن برای اجاره روزانه خانه در یزد، دیگر جای نگرانی نخواهید داشت.
از خوبی‌های سفر به یزد در فصل پاییز هرچه بگوییم کم است. آب‌وهوای عالی، طبیعت دیدنی و باغ‌های خرم باعث رونق گردشگری در فصل پاییز شده‌اند. بی‌شک کویرنوردی و تماشای غروب یزد در روزهای خنک پاییز می‌تواند لذت‌بخش‌ترین سفر عمرتان باشد.
معرفی جاهای دیدنی شهر یزد
شاید با خود فکر کنید که یک شهر کویری و خشک، جاذبه‌های زیادی برای دیدن ندارد. اما بعد از سفر به یزد و دیدن جاذبه‌های گردشگری متنوع و زیبای آن دیگر این دیدگاه را نخواهید داشت. جاذبه‌های تاریخی و گردشگری یزد ، اصالت و عظمت این سرزمین را جلوه‌گری می‌کنند. در این نوشته با لیستی از معروف‌ترین مکان‌های دیدنی شهر بادگیرها آشنا خواهید شد.
کاروان سرای زین الدین یزد
کاروان سرای زین الدین از دیدنی های یزد در شب می باشد. این کاروان سرای قدیمی در دوره شاه عباس، چیزی حدود ۴۰۰ سال پیش؛ به دستور ایشان ساخته شده است. در ۶۰ کیلومتری جاده یزد-کرمان، کاروان سرایی با آجرهای خشتی به نام کاروان سرای زین الدین، نمایان می شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله جاهای دیدنی ارومیه را بخوایند.
این کاروان سرا به عنوان بهترین بنای بازسازی شده، در سال ۲۰۰۶، مفتحر به دریافت جایزه ای از سازمان یونسکو می باشد. کاروانسرای زین الدین به شیوه ای کاملا متفاوت و به سبک و سیاق سنتی خود درآمده و قابلیت پذیرش یکصد میهمان و گردشگر را دارد.تماشای غروب آفتاب در پشت بام این کاروانسرا، تغییر رنگ کوه‌ها به آبی و تاریک شدن نم نم هوا وسیع کویر را در شب به شما نشان می دهند. این صحنه تجربه ای بی نظیر را از سفر به یزد برایتان به ارمغان می آورد. این کاروانسرا از نظر معماری دارای اهمیت خاصی است. نمونه دیگری از آن به جز کاروانسرای بین کاشان و نطنز که ویران شده، وجود ندارد.
مسجد جامع یزد
مسجد جامع یزد یکی از شاهکارهای معماران هنرمند ایرانی است که در دل کویر ایران در استان یزد جلوه گیری می کند و یکی از مقاصد پرگردشگری است که مسافران زیادی از داخل و خارج آن را برای گشت و گذار در یزد انتخاب می کنند. این مسجد حدود ۱۰۰ سال و در طول ۳ دوره ساخته شده و یکی از پایه های اصلی حکومت ساسانیان به شمار می رفته است. چیزی که سبب شده این مسجد به نسبت دیگر مساجد ایران تفاوت داشته باشد خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشی کاری زیبا و منحصر به فرد آن می باشد که هر چشمی را به خود خیره می کنند.
خیابان محله فهادان
درجه حرارات دما به‌ویژه در ماه‌های گرم سال در یزد بالا است. از این‌رو، گردشگران قدم زدن در خیابان‌های یزد در شب و بازدید از چشم‌انداز جاذبه‌های دیدنی این شهر را بیشتر می‌پسندند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله جزیره های جنوب ایران را بخوانید.
محله فهادان از محلات قدیمی و سنتی یزد است. گردشگرانی که سلیقه سنتی دارند، این محله را جزو اولویت‌های بازدید خود قرار می‌دهند. محله فهادان شب‌های زیبایی دارد و جاذبه‌های تاریخی بر جذابیت آن می‌افزاید که از جمله آن‌ها می‌توان به مدرسه ضیائیه، موزه سکه و موزه مردم‌شناسی اشاره کرد. نورپردازی مدرسه ضیائیه در خیابان این محل، سبب زیباتر شدن آن در شب شده است. در آن‌طرف خیابان، روبهروی این بناهای تاریخی، پارکی قرار دارد که گردشگران می‌توانند در آن استراحت و تفریح کنند. پیاده‌روی در این خیابان جزو علایق گردشگران است. بهتر است بدانید در ۳۰۰ متری این آثار تاریخی، به خانه لاری‌ها می‌رسید و میتوانید ساختمان آن را از بیرون ببینید.
مجموعه امیر چخماق در شهر یزد
میدان امیر جخماق از آن دیدنیهای یزد است که خوراک عکس است. بیشتر عکس‌هایی که از میدان امیرچخماق گرفته‌اند، خود بنا را به همراه انعکاس آن در حوض جلوی بنا نشان می‌دهد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله جاهای دیدنی لاهیجان را بخوانید. میدان امیر چخماق بعد از غروب و با آن نورپردازی نارنجی رنگش در زیباترین حالت خود است. این بنا دارای تکیه، بازار، مسجد و دو آب انبار است که رد پای تاریخ آن به دوره تیموریان برمی‌گردد.
این مجموعه تاریخی که در اول لیست مکان‌های دیدنی یزد جا خوش کرده است، به دست حاکم یزد در دوره شاهرخ تیموری یعنی امیر جلال‌الدین چخماق و به کمک همسر او ساخته شده است. تکیه و مسجد امیر چخماق در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.در گوشه‌ای از حیاط تکیه میتوانید نخل معروف یزد را هم ببینید. دور حیاط مغازه‌های سوغاتی فروشی و رستوران هم هستند که اگر موقع ناهار یا شام آنجا باشید، حسابی سر مغازه‌دارها شلوغ است. در نبش حیاط شیرینی معروف حاج خلیفه را می‌بینید که سوغاتی‌های لذیذ یزد از قطاب و باقلوا گرفته تا کیک یزدی، نبات و انواع شیرینی را می‌فروشند.
ساباط و بادگیر
همه ی آنچه در یزد می بینید به بناهای تاریخی آن ختم نمی شود. آنچه که این شهر را نسبت به بسیاری از شهرهای ایران متمایز کرده، بافت سنتی آن است که هر کسی را به قدم زدن و تماشای گوشه گوشه ی آن وا می دارد. در این شهر کافیست تا در زیر بادگیری قرار گیرید تا نسیم خنکی را در گرمای طاقت فرسای تابستان لمس کنید. نسیمی که بدون استفاده از هیچ گونه انرژی و تنها در اثر هوش و هنر معماران در خانه هایی در میان اقلیم کویری جریان پیدا می کند. تعدا بادگیرهای یزد به حدی زیاد است که نامش را شهر بادگیرها گذاشته اند.
از بادگیرها که بگذریم به کوچه هایی می رسیم که سقفی بر فراز خود دارند تا ساکنان و میهمانان شهر را از گزند بارقه های سوزان خورشید کویر در امان دارند. گاه در گوشه و کنار این ساباط ها سکوهایی برای استراحت وجود دارد تا رهگذران برای لحظه ای بر روی آن بنشینند و خستگی را از تن به در کنند.
جاهای دیدنی یزد در بهار – آتشکده زرتشتیان
زرتشتی، یکی از مذاهب توحیدی باستانی است که قدمتش به حدود ۳۵۰۰ سال قبل برمی‌گردد. قبل از فتوحات اسلام در ایران، زرتشتی مذهب اصلی به‌شمار می‌رفت. در گوشه‌و‌کنار ایران هنوز هم عده‌ای به این مذهب اعتقاد دارند. شهر یزد مرکز زرتشتیان ایران است. به همین دلیل چندین مکان مذهبی و تاریخی زرتشتی در این شهر به‌چشم می‌خورد. آتشکده یا معبد آتش، مهم‌ترین مرکز نگهداری آتش است که گفته می‌شود از قرن پنجم بعد از میلاد در حال سوختن است. در واقع آتشکده‌ی یزد، محل نگهداری آتش مقدس زرتشتی در شهر یزد و نیایشگاه زرتشتیان ساکن در این شهر است.
آتشکده زرتشتیان یزد با معماری زیبای برگرفته از هنر معماری هخامنشیان در میانه‌ی حیاطی بزرگ، سرسبز و بر بلندی قرار گرفته و بر پیشانی عمارت نقش «فروهر» جلوه‌گر است. روبهروی این بنا حوض آبی قرار دارد. سرستون‌های سنگی جلو تالار ساختمان اصلی و سنگ‌های گلدار پای دیوارها کار هنرمندان اصفهانی است. نگار کاشی‌های فروهر بر بالای سردر ورودی، کار هنرمندان کاشی‌کار یزدی است. معماری کل این بنا از معماری آتشکده‌های پارسیان تأثیر پذیرفته است. اهمیت آتشکده به قدمت آتش درون آن مربوط می‌شود که گفته شده از حدود ۱۵۲۰ سال پیش تاکنون فروزان مانده و حفاظت شده است.
خانه لاری ها در شهر یزد
جاذبه های شهر یزد را قطعا نمی توان در یک مطلب جای داد چرا که هر طرف این شهر زیبا و دیدنی می تواند برای خودش به عنوان جاذبه ای به شمار برود. خانه لاری های یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد است که دارای قدمتی حدود ۱۵۰ سال می باشد، در زمان های گذشته حدود ۲۷۰ سال پیش لاری ها از سمت فارس به شهر یزد به منظور تجارت می آمدند و در جای جای این شهر ساکن شده بودند. خانه ی لاری ها با وجود اتاق آیینه با آیینه کاری هایی با قدمت حدود پنجاه یا شصت سال، اعیانی بودن خود را به نمایش می گذارد.
جاهای دیدنی یزد در بهار و پاییز – باغ دولت آباد
باغ دولت آباد که تا مدت‌ها محل اقامت افراد زیادی از جمله کریمخان زند و عبدالرضاخان یزدی بود، سرانجام مرمتش در سال ۱۳۴۸ آغاز شد. این باغ نه تنها در فهرست آثار ملی ایران بلکه در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسید. اکنون که دروازه‌های آن برروی عموم گشوده است، با معماری جذاب و چشم‌اندازهای تماشایی خود، هوش از سر خیلی‌ها می‌برد.
یکی از این چشم‌اندازها بادگیر عمارت است. همان گونه که می‌دانید در اغلب شهرهای مرکزی و جنوبی ایران، بادگیرهایی با اشکال مختلف به چشم می‌خورند، در این میان بلندترین بادگیر خشتی جهان، به عمارت باغ دولت آباد یزد تعلق دارد. بادگیری با ارتفاع ۳۳ متری که انعکاس آن درون حوض بزرگ باغ، جذابیت فضا را صدچندان کرده است.برای دسترسی به این باغ زیبا با وسایل نقلیه، میتوانید از اتوبوس‌های خط پایانه امام خمینی – پایانه دولت آباد، استفاده کنید و در سه‌راه شحنه از اتوبوس پیاده شوید، پس از ۱۰ دقیقه پیاده‌روی به مقصدتان خواهید رسید.
باغ دولت آباد در فصل‌های پاییز و زمستان هوای مطبوع و خنکی دارد. بنابراین بسیاری از گردشگران ترجیح می‌دهند در این فصول از باغ دیدن کنند اما در بهار و تابستان هم می‌توان با تماشای درخت‌های سرسبز صدساله و خنکای آب حوض، غرق در لذت و هیجان شد.
مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر در شهر یزد
بنایی در شهر یزد با دو نام متفاوت وجود دارد که نشان دهنده کاربرد دوگانه ی این بنای ارزشمند تاریخی می باشد.برخی بر این عقیده هستند که این بنا در قرن هشتم در سال ۶۳۱ هجری بنا شده و در سال ۷۰۵ هجری نیز ساخت آن تکمیل شده است. مدرسه ضیائیه بیش از هفتصد سال پیش محلی برای تدریس بوده و میزبان مجالسی نظیر بحث و بررسی بزرگان و علما را بر عهده داشته است. گفته می شود نام زندان اسکندر در نتیجه ی آمدن گروهی از تبعیدیان اسکندر مقدونی به یزد به وجود آمد و البته عوامل دیگری همچون ویژگی های اقلیمی، دور افتادگی یزد از مراکز بزرگ و پر رفت و آمد در گذشته بر شهرت بیشتر این نام افزوده اند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با شهر تاریخی یزد آشنا شدید.همچنین از آب و هوا و جاهای دیدنی یزد آگاه شدید اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
یزد به «شهر بادگیرها»، «عروس کویر»، «دار العلم» و «شهر دوچرخه‌ها» معروف است.
موزه سکه و موزه آب مهم‌ترین موزه‌های یزد هستند.
